4 juni jl. werden kennis en ervaringen gedeeld over de onderwerpen isoleren van een oude woning envergunningen voor zonnepanelen tijdens de bewonersavond van Spijkerenergie/ Spijkerkwartier Wijk van de Toekomst. Onderstaand een uitgebreid verslag voor het geval je de avond gemist hebt.
Op 4 juni heeft de projectgroep Spijkerkwartier Wijk van de Toekomst van Spijkerenergie een bewonersavond georganiseerd in het kader van de energietransitie/ een aardgasloos Spijkerkwartier in 2050. De georganiseerde bewonersavond bestond uit 2 thema's, namelijk
- Sander te Pas: presentatie over de verbouwing van zijn 19 eeuwse huis aan de Boulevard Heuvelink, met het streven het huis zo energie zuinig mogelijk te maken en geschikt te maken voor toekomstige (duurzame) energievoorziening.
- Bern Lauriks en Pieter Polman geven antwoorden op vragen met betrekking tot zonnepanelen (in een beschermt stadsgezicht) in relatie tot vergunningen en legekosten.
Thema 1: Presentatie Sander te Pas
Sander heeft ons meegenomen in het proces van zijn verbouwing van hun 19 eeuwse pand aan de Boulevard Heuvelink. Nadat Sander en zijn partner Clenda in 2016 het monumentale pand aan de Boulevard Heuvelink hadden gekocht, was er de wens om de isolatiewaarde van het pand op een zo hoog mogelijk niveau te krijgen, maar wel met instandhouding van de unieke bouwdetails die het huis kenmerken.
Het eerste half jaar was vooral informatie verkrijgen, nadenken en vooral veel vragen beantwoord krijgen. Sander heeft al deze vragen opgedeeld in een aantal categorieën om zo overzicht te krijgen en afwegingen te kunnen maken in mogelijkheden, mate van belangrijkheid, wat ter discussie gesteld kan worden, en waar niet. De categorieën waar de vragen in waren opgedeeld waren: isolatie, verwarming, ventileren.
In dit proces van vragen, informatie ophalen, keuzes maken, daadwerkelijk verbouwen en evalueren heeft Sander de aanwezigen op leuke verhalende manier meegenomen, inclusief een serie foto's waar alle problemen, oplossingen en bouwdetails gedeeld werden met het publiek. Ook de specifieke aandachtspunten die een oude woning met zich mee brengt en welke overwegingen er bestaan om in een oud huis comfort te creëren, de historie van het gebouw zichtbaar te houden en toch een betaalbare energieverbruik te krijgen, was heel leerzaam voor de aanwezigen.
Zonder in detail te treden heeft Sander ons meegenomen in de volgende overwegingen en ervaringen:
- Gekozen is de gevels zoveel als mogelijk te isoleren met PIR-isolatie.
- Gevels isoleren betekent oog voor ventilatie tussen het warme isolatiemateriaal en de koude buitengevel om condens en houtrot (van met name strijkbalken) te voorkomen.
- Oude houten vloeren met kruipruimte geven andere mogelijkheden tot isoleren, dan nieuwe vloeren leggen van beton. Meerdere toepassingen in 1 woning zijn mogelijk, als je maar oplet voor koudebruggen, isolatieonderbrekingen en scheiding van koude en warme bouwdelen.
- Verbouwen van een oude woning is ook experimenteren. Denk na hoe je na een paar jaar eventueel nog aanpassingen kunt doen. Sander heeft een lage warmte verwarmingsysteem aangelegd, maar is gestart met een HR+ ketel (hoge warmte). Als de praktijk uitwijst dat zijn huis warm te houden is met lage warmte (50-60 graden warmwater), kan alsnog overgestapt worden naar een gasloos verwarmingsysteem.
- Isolatieberekeningen zijn niet altijd toegespitst op specifieke elementen van je oude huis. Bouw daarom ook hiervoor flexibiliteit in, zodat je in de toekomst nog aanpassingen kunt doen.
- HR++ glas is vaak in te bouwen in oude kozijnen. Ze worden er wel erg zwaar door. Schuiframen kunnen voorzien worden van gasveren om zo toch goed werkende schuiframen te behouden.
- Kieren dichten is essentieel om de isolatiewaarde te verhogen. Plak isolatienaden af met aluminium tape en besteedt veel aandacht aan details rondom kozijnaansluitingen met muren.
- Als je pannendaken aan de buitenkant wilt isoleren (warm dak), gaat je dak iets omhoog. Past dit wel met de aansluitende woningen of het dak van je buurman? Alternatief is van binnenuit je dak isoleren.
Het verhaal van Sander heeft duidelijk gemaakt dat het niet eenvoudig is een oud huis te verbouwen naar een goed geïsoleerde woning die geschikt is voor een lage warmte systeem (wat voor veel toekomstige energiesystemen een voorwaarde is). Toch is het mogelijk. besef vooral ook dat je misschien niet je ideale geïsoleerde huis zult realiseren, maar dat je ook bij een 19 eeuwse woning dit wel kunt benaderen. Een goede voorbereiding, je goed laten voorlichten en tijd nemen om je plannen uit te werken is de sleutel tot succes.
Bedankt Sander voor je verhaal, je openheid, en het delen van je ervaringen met geïnteresseerden uit de wijk.
Tussendoortje: Patrick Hoogenbosch legt uit wat Spijkerenergie doet en kan betekenen voor mensen uit het Spijkerkwartier die vragen hebben op het gebied van hun energievoorziening, energie besparing, zonnepanelen en woningaanpassingen met oog op de aankomende energietransitie. Ook worden de aanwezigen geïnformeerd over de koffer met verschillende Led-lampen, die bewoners kunnen lenen om zo thuis te testen welke Led-lamp het meest geschikt is voor jouw woning. Ook wordt de kans geboden een energiescan te laten doen met behulp van een warmtecamera welke Spijkerenergie regelmatig ter beschikking heeft via het EnergieLoket van de gemeente.
Heb je een je vragen of wil je de ledkoffer thuis gebruiken mail naar
Thema 2: zonnecollectoren, vergunningen en lege kosten
Bern Lauriks en Pieter Polman geven aanwezigen de kans om vragen te stellen en hun ervaringen met het aanvragen van een bouwvergunning met betrekking tot het plaatsen van zonnecollectoren te delen, om zo te komen tot een efficiënte afhandeling van procedures die mensen moeten doorlopen om zonnecollectoren te plaatsen op hun woning in het Spijkerkwartier.
Gevraagd wordt waarom er steden zijn die legekosten voor zonnecollectoren hebben afgeschaft en waarom dit in Arnhem niet het geval is? De heer Lauriks geeft aan deze vraag te willen terugkoppelen naar de politiek. Wel moet rekening gehouden worden met het feit dat we in het Spijkerkwartier te maken hebben met een beschermd stadsgezicht, waardoor een vergunning in veel gevallen benodigd zal zijn. Naast het streven naar een duurzame wijk moet ook gestreefd worden naar het behoud van het unieke stadsgezicht van het Spijkerkwartier.
Een volgende vraag uit het publiek is of er verschil zit in een vergunning aanvraag voor zonnepanelen ingeval van een gemeentelijk monument, een rijksmonument of een beschermd stadsgezicht?
Ondanks dat er wel verschillen zijn tussen de verschillende classificering van monumenten, zal een vergunning benodigd zijn en gaat dit in alle gevallen via de gemeente.
Er komt een voorstel of het mogelijk is om een pilot te draaien met de vergunningaanvraag van een wijkbewoner die zonnecollectoren op zijn dak wilt leggen. Om hier vervolgens samen met de gemeente over te evalueren, zodat er een standaard werkwijze kan worden opgeschreven die ter beschikking gesteld wordt voor buurtbewoners die zonnecollectoren willen gaan leggen. Nu is de ervaring dat er nog veel verschillen bestaan in de afhandeling en aan te leveren gegevens voor de aanvraag van een omgevingsvergunning voor zonnecollectoren. Een gestandaardiseerd proces maakt het voor mensen gemakkelijker, eenduidiger en bespaard vaak onnodige kosten voor berekeningen en tekeningen maken door een architect, wat in de meeste gevallen niet nodig is of veel simpeler kan.
Er wordt zelfs het idee geopperd van collectief inkopen van zonnecollectoren om zo bepaalde kosten te kunnen delen (bijvoorbeeld de inzet van een hoogwerker, collectief inkopen van bouwkundige keuringen tbv zonnepanelen). Patrick Hoogenbosch kan hierover zijn ervaringen delen, omdat het in het Spijkerkwartier eerder is gedaan. Samenwerken en ervaringen delen is hierin een goede zaak. Wie wil dit gaan coördineren? Meldt je via
Naast deze vragen, zijn er nog vragen gesteld, die de heren van de gemeente meenemen om hier later over te informeren wat de antwoorden zijn.
Zoals de vraag: “worden de zonnepanelen opgeteld bij de WOZ-waarde van de woning?"
Al met al was het een zeer geslaagde avond. Donderdag 5 september organiseert de projectgroep van Spijkerenergie de volgende bewonersavond. Dan wordt het thema verwarming besproken. Oa hoe u door het goed inregelen van uw CV installatie tot wel 20% aardgas kan besparen. Zorg dat je erbij bent, zodat ook u op de hoogte blijft hoe u ervoor kunt zorgen dat uw mooie woning in het Spijkerkwartier ook in 2050 nog een prettige, comfortabele, betaalbare en toekomstbestendige woning is.
Wil u op de hoogte blijven van de Spijkerenergie activiteiten laat dat dan weten door een mail te sturen naar met uw naam, adres en telefoonnummer.
Samen het Spijkerkwartier verduurzamen.
Projectgroep Spijkerenergie
PS Toine van der Doelen bedankt voor het uitgebreide verslag.