Het is woensdag 4 juni en een klein groepje wandelaars verzamelt zich voor De Lommerd. De Spijkerkracht quiz-wandeling, georganiseerd door HAN studenten, gaat van start, deze keer gaan we naar de Spoorhoek.
Bijzondere verhalen, gebeurtenissen en wetenswaardigheden over de Spoorhoek, worden door bewoners zelf verteld op de bijbehorende locatie. De wandelaars krijgen vervolgens hierover een interessante vraag gesteld.
We wandelen via het Velperpoortstation naar de Spoortuin. Daar vertellen Lia, Willie en Anne, bewoners van de Spoorhoek en vrijwilligers van de Spoortuin hun verhaal.
De Spoortuin is een van de vele (binnen)tuinen van het Spijkerkwartier. Het is een open tuin met veel vaste bloeiende planten en enkele kleine bloesembomen. Van maart tot oktober staat er altijd wel iets in bloei waardoor insecten, vlinders en vogels naar de tuin worden gelokt. Tussen alle bebouwing is het een opvallend rustige en groene plek.
Van 1901 tot 1959 stond op deze plek de ‘Openbare school 12 voor lager Onderwijs’. In 1985 is de buurt gerenoveerd en is er op deze locatie een kinderspeelplaatsje aangelegd. Dit raakte in onbruik en in 1998 heeft een groep bewoners, samen met de gemeente, deze bloementuin aangelegd. Een klein aantal vaste vrijwilligers onderhoudt de tuin en ruimt het zwerfafval op. Senioren uit de aangrenzende Tuinpoortflat maken graag een ommetje door de Spoortuin.
Meehelpen in de Spoortuin? Nieuwe vrijwilligers zijn van harte welkom. Mail naar:
We vervolgen en komen aan in de Noord en Zuidstraat. Bij deze locatie is de quizvraag: Waarom deze straat de Noord en Zuidstraat is genoemd? Een mooie en verhelderende foto geeft het antwoord. De Noord en Zuid straat waren namelijk vroeger 2 straten. Namelijk de Noordstraat en de Zuidstraat en daar tussenin stond een rijtje eenkamerwoningen. De woningen aan deze straten werden gebouwd in 1854 door de ‘Vereeniging tot het verschaffen van geschikte woningen aan de arbeidende klasse te Arnhem’ (zie foto). In de jaren 30 zijn de woningen tussen de twee straten afgebroken omdat ze in een slechte staat verkeerden. Vervolgens is het één straat de Noord en Zuidstraat geworden.
Daarna komen we aan bij het voormalige kaaswinkeltje van Tine van Ruitenburg. Een begrip in de Spoorhoek en ver daarbuiten. We bellen aan en Tine doet open. De kaaswinkel is gestopt in 2003 en Tine is er altijd boven blijven wonen. Tine vertelt dat ze geboren is in de Hommelstraat waar haar ouders een winkel hadden in boter en kaas. Op haar 25 ste, in 1968, begint Tine een eigen kaaswinkel in een zijstraat van Hommelstraat. Om haar winkel heen is veel bedrijvigheid o.a. een kapper, fourniturenzaak, behangzaak, een café, een melkboer en groentehandelaar. Al deze winkelpanden zijn nu woonhuizen en in de 35 jaar dat ze haar winkel heeft gehad heeft ze veel zien veranderen. Aan het eind komt dan ook hier de quizvraag voor de wandelaars om te beantwoorden. Hoe duur was de kaas per kilo in 1968, in het jaar dat Tine begon met de winkel? Tine weet het nog precies, het is ƒ12,50 p/kilo maar dan wel voor een oudere kaas zegt ze.
De route gaat vervolgens naar een voormalig café aan de Bloemstraat, café L’Amerique. Het café waar de tijd 26 jaar stil bleef staan nadat de eigenaar, Carl Bonatz, in 1996 plotseling overleed. Het café ging van de ene dag op de andere niet meer open. Dochter Trudi, die boven het café woonde, zette elke week een bos bloemen in het café maar aan het uiterlijk en de inrichting veranderde ze niets. Het café bleef 26 jaar hetzelfde, een afspiegeling van een vervlogen tijd, totdat Trudi in 2002 stierf en de boel verkocht werd aan een projectontwikkelaar. Een fotograaf, Matty Maas, maakte er een bijzonder fotoproject van en een boek. Omroep Gelderland maakte van dit project vervolgens een prachtige documentaire.
Boek van Matty Maas: https://www.youtube.com/watch?v=QTksQ7K2j10
Documantaire Omroep Gelderland: https://www.youtube.com/watch?v=APtEdfBHTmI
Uiteindelijk eindigt de wandeling in De Lommerd waar in de huiskamer een kopje koffie of thee geserveerd wordt met een heerlijk stukje cake. De uitslag van de quiz wordt bekend gemaakt en Natalia ontvangt als winnaar het prachtig boek ‘Spoorboekje’ over de geschiedenis van de Spoorhoek. Het Spoorboekje kunt u bestellen door: https://mijnspijkerkwartier.nl/ons-spijkerkwartier1/geschiedenis-van-de-wijk/het-spoorboekje
Het was een mooie wandeling waar onderweg persoonlijke verhalen en kennis gedeeld en uitgewisseld zijn en nieuwe contacten en verbindingen zijn gelegd.
