Op zo’n 30 huizen in het Spijkerkwartier liggen ze al: zonnepanelen. Inmiddels zitten meer buurtbewoners eraan te denken om de energie van de zon te benutten. Alleen, het lijkt allemaal nogal een gedoetje voor ze er liggen. Het aantal vragen dat bij jezelf naar boven komt als je denkt aan zonnepanelen is bijna eindeloos: Is het dak sterk genoeg, hoeveel panelen kunnen erop, hoe moeten die dan liggen, mag het wel, hoe gaat het met de bekabeling door mijn huis, wat kost dat eigenlijk? Daar komt nog bij: onze wijk is als geheel een beschermd stadsgezicht. Dat leidt tot strengere welstandseisen. Op 20 augustus is besloten om als groep buurtgenoten met al deze vragen gestructureerd aan de slag te gaan. Daarmee gaan we stap voor stap op weg naar plaatsing van panelen op 4 pilothuizen. Volg onze vorderingen en hopelijk maken we de weg vrij voor veel meer zonne-energie in onze wijk.
Her en der werden de afgelopen maanden al wat pogingen ondernomen om offertes aan te vragen of om te kijken wat een omgevingsvergunning zou kosten. Het zijn twee acties die nogal afschrikwekkend werken. Lang niet iedere leverancier ziet het zitten om voor ‘slechts’ een paar zonnepanelen langs te komen voor advies of de check van de dakconstructie, zo bleek. Ook de verplichte omgevingsvergunning, van ruim 600 euro, gaf nog geen heel stimulerend en positief gevoel. Bovendien werd er in de aanvraag voor een omgevingsvergunning gerept over het belang van technische tekeningen. Wat gelijk weer een nieuwe vraag opriep: Waar moet een technische tekening aan voldoen en wie kan die maken?
Al met al genoeg vragen én genoeg interesse om met een groepje zonnige buurtbewoners bij elkaar te komen. De eerste bijeenkomst vond op 4 juni plaats en onder aanvoering van Patrick Hoogenbosch zijn we ook 20 augustus bijeen geweest. Zo zaten we die avond aan een lange tafel in de DAZO, met 10 wijkbewoners, Bern en Pieter van de gemeenten en Mark, een Arnhemmer die bekend is met de inkoop van zonnepanelen.
Bijzondere buurt
We zijn niet zomaar een wijk en zeker geen nieuwbouwwijk. Veruit de meeste woningen in het Spijkerkwartier zijn oud, vaak uit het einde van de 19e eeuw. Dit betekent dat je toch wel je twijfels kunt hebben over de draagkracht van het dak. Een los paneel is op zich niet zo zwaar, een kilootje of 5 á 6. Hangen ze over de dakpannen dan is er vaak geen probleem. Maar zet je ze op een plat dak, dan moet er een constructie komen om ze vast te maken (en te houden, wat een veilig gevoel geeft bij buien, windstoten, herfststorm …). Echter, dan zit je alweer snel op 25 kilo per paneel. Als je er dan 10 stuks op je dak zet, wil je wel zekerheid over de draagkracht van je dak.
Denk ook eens aan het feit dat veel oude panden in meerdere appartementen gesplitst zijn en samen een VVE vormen. Het verdelen van de opgewekte elektriciteit kan administratief gebeuren, via een instelbare stroomverdeler of –en die optie is vaak het prettigst- door elk appartement te koppelen aan zijn eigen panelen en eigen omvormer.
Noord-zuid-oost-west
Bij Patrick liggen er al jaren zonnepanelen op zijn dak. Hij vertelt dat er ook afwegingen gemaakt moeten worden over hoe je precies de panelen op het dak zet. Zet je de panelen in de zuid-richting dan vang je rond het middaguur veel energie op. Het betekent een piekbelasting voor de omvormer. Zet je de panelen in oost-west opstelling, dan is de piek veel minder groot en is er een minder zware omvormer nodig.
Ook voor de omvormer geldt dat dit niet appeltje-eitje is. Er zijn omvormers die per paneel werken, maar ook centrale omvormers. Vroeger gold overigens dat panelen die even in de schaduw terechtkwamen gelijk de energieproductie van alle geschakelde panelen naar beneden trok. Dat is inmiddels veranderd. En zo zie je maar hoeveel er in een paar jaar is veranderd op de markt van de zonnepanelen.
Ondertussen zijn zonnepanelen dermate ‘hot’ dat het een cowboy-markt is geworden. Er is enorm veel vraag en er zijn enorm veel leveranciers. De concurrentie is groot en er zijn inmiddels al leveranciers die niet voor minder dan zes panelen langskomen. Dat loont niet meer. Vandaar ook dat het goed is om onze vragen te bundelen. Als we voor meerdere huizen tegelijk een offerte kunnen uitsturen is de kans op interesse voor deze klus van een leverancier groter. Bundelen van woningen kan er ook voor zorgen dat we minder geld kwijt zijn aan bijvoorbeeld een hoogwerker.
Geen geld voor omgevingsvergunning
Met onze directe lijnen naar de gemeente kunnen we als wijk prima uit de voeten. Mede naar aanleiding van de bijeenkomst in juni is Arnhem druk bezig geweest met een regeling om kwijtschelding van leges voor het leggen van zonnepanelen voor te bereiden. Bern Lauriks meldt dat de gemeente in 2050 aardgasvrij wil zijn en mede daarom deze extra financiële hobbel voor particulieren gaat wegnemen. Dit moet ergens in de komende maanden in werking treden, al naar gelang de snelheid van de gemeente. Pieter Polman, erfgoedadviseur, legt ondertussen uit dat panelen in principe niet zichtbaar mogen zijn vanaf de openbare weg, maar dat in die eis wel enige lichte rek zit. Al met al wordt er met ons meegedacht en meegekeken. En de gemeente is zeer welwillend om van het Spijkerkwartier te leren.
De pilot
Al met al gaan we met 4 panden in de Spijkerbuurt een pilot-traject in. Allereerst gaan we naar de technische vragen kijken. Hoe weet je of hoe kom je te weten, of jouw dak geschikt is voor panelen. We gaan met technische mensen naar onze dakconstructies, de mogelijkheden voor bekabeling en hoe het werkt met een VVE kijken. Vervolgens vragen we offertes op, waarna het vergunningstraject kan worden opgestart. We zullen hiervan geregeld verslag doen op mijnspijkerkwartier.
Op andermans dak
Overigens zijn er ook nog andere opties. Voor wie geen geschikt dak heeft, of de panelen gewoon liever niet heeft, kan ook meedoen bij de Rijn en IJssel energie coöperatie. Dan ‘koop’ je zonnepanelen die op grote gebouwen liggen en middels een administratieve handeling ontvang je daarvan de elektriciteitsbaten. Panelen bij de buren op het dak leggen en de elektriciteit naar je eigen huis is niet toegestaan vanwege veiligheidsredenen.